Öykü Yazma Teknikleri

ÖYKÜ: Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayları veya bir durumu anlatan yazınlardır. Öykünün her cümlesinde estetik bir zevk kazanmak ve bu ruhu okuyucuya hissettirmek için öyle mükemmel bir düzen kurulmuştur ki sadece bunu görebilenlerden olmak yetiyor öykü dediğimiz yazınlar kişiden farklı bakış açılarını kazandırmaya çalıştığı gibi olayları ve durumları farklı yorumlayabilme yetisi de kazandırıyor. Belli bir amaç ekseni etrafında okuyucuya istediği mesajı ileten çok harika bir iletişim tekniği de dersek yanlış yapmış olmayız. 3 birlik kuralı dediğimiz mekân kişi ve zaman durumları gerçek dışı değildir ve bir biri ile uyumluluk göstermek zorundadır. Bu kural bu yazında geçerlidir. Öyküde, olayın geçtiği yer sınırlıdır, anlatım kısa, öz ve yoğundur. Kahramanlar belli bir olay içinde gösterilir veya durumla karşı karşıya getirirler. Bu kahramanlar tek yönlüdür ve sadece bu tek yönleri öyküye konu edilir. Konu özellikle ironik bir rastlantı sonucu oluşturulan zamanların üzerinde yoğunlaşarak gelişme gösterebilmekte ve sürpriz sonlara olanak sağlanabilir. Peki, genel anlamda bu öykü nasıl yazılır hiç düşündünüz mü? Ya da öykü yazmayı insanlar öğrenebilir mi?


Öykü yazma tekniklerine geçmeden önce kendimize şunu sormalıyız. Ben durum öyküsü mü yazacağım yoksa olay öyküsü mü? Yani öykü yazma tarzınız Ömer Seyfettin tadında mı yoksa Memduh Şevket Esendal tadında mı olacak bunun kararını vermelisiniz. Bu kararı aldıktan sonra öykünüzü istediğiniz gibi şekillendirebilirsiniz. Usta sizsiniz… Yalnız burada çok ince bir ince ayrım vardır ki bu öyküleri yazarken de bazı kurallar çerçevesinde yazmak zorundasınız. Çok uzun tutarsanız roman, gerçek dışı yazarsanız masal olur. Bu kıvamı organik sabun hazırlıyormuşsunuz gibi düşünün. Ne çok ne de az, denge meselesi sadece. İşte size öykü yazma teknikleri hakkında tüyolar…

*Öykü yazmak için kişinin üç şeye ihtiyacı vardır: tecrübeye, iç ve dış gözleme, sınırsız hayal gücüne. Bu özelliklerden bir tanesi bile olsa öykü oluşturmak için belli bir ivme kazanabileceğine işaret olabilir. Bu üç gereksinimi faaliyete geçirecek olan şey ise sadece yazarın birikimleridir. Yani kelimeler. Yazarın hepi topu tüm hazinesi sözcükleridir aslında. Diğer insanların kullandığı sözcükleri diğerlerinden farklı kullanarak oluşturduğu bambaşka bir dünyanın anahtarına sahip olmak o kadar sanıldığı kadar kolay olmasa da söz evrenimizle kişiliğimiz arasında güçlü bir iletişim bağı geliştiren yazarın söyleyişimizin özünde, sözcükleri tercih etme ve onları kullanmamızda sağladığı etkileşimin payı oldukça büyüktür. Cümleleri oluştururken hangi kelimenin hangi kelimeye uyum sağladığını, hangi kelimeyi yanı başına koymamak gerektiğini ayırmanız demek öykü yazma tekniklerini az çok kullandığınıza işarettir. Dört temel dil becerisini kullanabilmek ve dil bilgisine hâkim olmak sizin bu öyküyü oluşturabileceğiniz anlamına gelmektedir. İlk aşama da planlı öykü yazma tekniğinin unsurlarından biri olan yazacağınız öykünün kahramanları oluşturmak yapmanız gereken ilk iştir. 3 birlik kuralı dediğimiz olayı tam anlamıyla hikâyeye oturtabilmek için yapmamız gereken şeylerden bir tanesi de mekân, zaman ve karakterlerin ayrı ayrı planlanarak belli bir durum veya olay etrafında kurgusunu hazırlamaktır.

*Bunların dışında plansız öykü yazma tekniği kullanılmıyor değildir ki burada yazar karakterini her yönüyle tanıması gerekir ve bu kahramanı kendi oluşturduğu dünyanın içine konduruverir. Yazıya teknik yönden bakan yaratıcı yazarlık taraftarlarının çok tavsiye ettiği bir yöntem değildir palansız öykü yazma tekniği. Öykü yazarı işinde ustalaşmadığı takdirde plansız kurguyu yönetmekte oldukça zorlanabilir. Çünkü bu öykü yazma tekniği genellikle belirli bir iskelet içerisinde hareket etmeye çok elverişli olmadığı için doğaçlama kurguladığı bu yazının başarısız olma ihtimali yüksektir.

*Modern öykücü yazma tekniği ise üçüncü bir tekniktir. Bu alanda belli bir sınır yoktur. Belli bir formülleştirme veya kalıba sokmak öyküyü… Yazarın canı nasıl isterse öyle şekillenir her şey. İster sonu belli olsun ister belirsiz. Bu tekniğin son zamanlarda sıkça yer alması stantlarda planlı öykü yazma tekniği dediğimiz yazın tipindeki yazım kuralarının formülleştirilmesi özelliği artık edebiyat çevrelerince pek tercih edilmemektedir. Ama illa ki belli bir kural doğrultusunda yazmak, özünü korumak gerekir öykücülüğün. Yoksa adı öykü değil deneme veya blok yazısı olurdu değil mi?


kaynak : yasesin.com