Önce onu kısaca tarifleyelim;
Senaryo; bir yazarın aklındaki hikayeleri, görüntüleri, filmin çekilebilmesi yazıya döktüğü, ama bunu özel bir yazım tekniğiyle yaptığı bir yazı metnidir. Sinema için özel hazırlanmış bir hikaye metni de diyebiliriz ona. Tek tek sahneler halinde yazılırlar. Sahneler gündüz/gece ve mekan değişimlerine göre, bir de zaman değişimlerine göre ayrılır...
Senaryo, biraz tiyatro oyununa benzer ama ondan daha farklıdır. Yönetmenler senaryoya göre çekerler filmlerini. Severek seyrettiğiniz birçok sinema ve televizyon filmi, diziler hep bu senaryolara göre çekilir.. Hatta çizgi filmler bile!
Senarist kimdir? Ne yapar?
Senaryo yazan yazara, senarist ( senaryo yazarı ) denir.
Senarist, her uzunlukta, izlenebilir film için, kendi oluşturduğu ya da var olan kaynakları görsel dile ( görüntüleri yazıya ) çevirerek, belli bir sistem içinde görsel anlatım oluşturarak, metinler (senaryo) yazan kişiye denir.
Bir filmin çok güzel veya çok kötü olmasının sebeplerinden biridir senaristler ve onların yazdığı senaryolar.
Senaryo yazmanın bir eğitim değil daha çok bir disiplin gerektirdiği söylenir..
Tabii ki kaabiliyet, çok ve çeşitli kitap okumak, dergileri, haberleri, dünyayı takip etmek, ayrıca insanları, toplumu gözlemlemek de senaristin daha güzel senaryolar yazmasını sağlar.
Senaryo Yazımını Diğer Sanat Yazarlıklarından Ayıran Nedir?
Senaristler, normal bir metin yazarından ( romancı, hikayeci gibi ) çok daha farklı belkide çok daha zor olan bir iş yaparlar senaryoda.
Her sahnede, kameranın konumunu, hangi açıdan çekileceğini, sabit yada hareketli çekileceğini, fon müzigi, sahnenin atmosferini ı(sis, rüzgar, ışık vs), oyuncuların yapacağı mimiklere kadar belirler, bu görsel eserin verdiği mesajın anlamını yüklerler.
Tek başına sözler bişi ifade edemiyorken, bir fon müzigi belki kameranın çekim açısı ve tarzı, sözlerin anlamını güçlendirir, etkileyiciliğini arttırır. Senarist işini iyi yapar ise kötü bir diyalog bile çok etkileyici bir sahneye dönüşebilir. Ya da tam tersi. Eserin en can alıcı sözleri veriliyor iken senarist işini layıkı ile yapamamış ise konuşan oyuncuların sözlerinin etkileyicilikleri kaybolur.
Yine de senaryo yazımını, gündelik hayatta 'yazdıklarımızdan' belli yönleriyle ayırt etmek gerekir. Senaryolar da hikaye anlatırlar, ama bu hikayeler belli bir anlatım aracına uygun olacak şekilde yazılmak zorundadır.
Tiyatro ve radyo oyunu yazariyla farkları nedir senaristin?
Piyes yazarı, mekan seçimi konusunda, roman yazarı, çizgi roman yazarı ya da senarist kadar özgür olmayacaktır. Bunun başlıca nedeni, oyunun sahnelenme/sunuluş biçimidir. Piyeste bir mekandan diğerine geçiş, sahne dekorunun değiştirilmesi anlamına gelir öncelikle. Fakat dekoru oyun süresince değiştirmek zor ve sıkça yapılamayacak bir şeydir.
Diğer bir deyişle, anlatım aracının fiziksel doğası, anlatım araç ve tekniklerini de etkilemektedir.
Aynı hikayeyi radyo oyunu biçiminde yazan birisi ise başka türlü güçlüklerle karşılaşacaktır. Tiyatrocunun mimik ve jestlerle anlatabileceği şeyleri o, ses ve sözle anlatmak zorunda kalacaktır.
Bu ise, kendine has başka anlatım araç ve tekniklerine başvurmayı gerektirecektir.
Bu örneklerden de anlaşılacağı üzere, senaryo yazarı da kendi anlatım aracı olan film ve sinemanın kimi sınırlamaları çerçevesinden düşünmek ve kurmak zorundadır.
Herkes Senarist Olabilir mi?
Yazar olmak için doğuştan yetenekli olunması gerektiği yönünde bir önyargı vardır..
Senaryo yazımı öğrenilebilir ve zamanla uzmanlaşılabilir bir şeydir. Önemli olan, bunun için gereken zaman ve çabayı göze alıp almadığınızdır.
Senaristlik zor ve zevkli bir iştir. Ama ; çok okumak, çok seyretmek, sabahlara kadar uykusuz kalmak, dünyayı da çok izlemek gerekir.
Senaryo eğitimi veren okullar, kurslar ve seminerler vardır.
“Senaryo nasıl yazılır” konulu kitapları okuyarak, ya da iyi senarist ve yönetmenlerin yanında çırak olarak çalışıp kendini yetiştiren senaristler vardır.
Kısacası, insan gerçekten ister, azmeder, sabreder ve çok çalışırsa her şeyi başarabilir.
(çook çeşitli kaynaklardan yararlanılmıştır..)
kaynak: sihirlisinema.blogspot.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Düşüncelerinizi bizimle paylaşın