Amatör Kamera Gerçekliği: İmge, Algı, Araç

 İnsanlığın optik göz olarak niteleyebileceğimiz araçlarla tanıĢması, görme deneyimlerinin geniĢlemesine neden olmuştur. Gözle kurulan algılama, anlamlandırma ve iletişim yollarının kazandığı yeni perspektifler, gerçekle kurduğumuz ilişkiyi belirleyen en önemli faktörlerdir. Gelişen yeni teknolojilerin getirdiği yeni görme ve algılama modellerinin hem bireysel hem de toplumsal değişimlere sebep olduğu göz önüne alındığında, yeni teknolojik aletin sadece teknolojik yanına değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel değişimdeki rolüne de odaklanılması gerektiği anlaşılmaktadır. Bu teknolojilerin “gerçeklik algısı”nı yönlendirici yapısı çerçevesinde, digital imgelerin “gerçek”le kurduğu iliĢki sorunsallaştırılabilmektedir.Amatör kameraların araçsal mesajları olarak tanımlayabileceğimiz, hem fiziksel hem de psikolojik etki yaratan özellikleri araĢtırıldığında, bu teknolojinin neden bir “gerçeklik kanıtı” olarak algılandığı anlaşılabilmektedir.Bu çalışmada, modern toplumlardaki kültürel değişimin temel belirleyicisi olan “tüketim” olgusu, etki alanı oldukça geniş olan medyanın dayattığı “tüketim kültürü” içerisinde ele alınmış, tüketilen her olgu gibi “gerçeklik” olgusunun da bu tüketim kültürü içindeki konumu değerlendirilmiştir. Baudrillard‟ın öne sürdüğü: “Modern toplumların odaklandığı „tüketim‟in, „gerçeklik‟in de tüketilecek bir olgu haline gelmesine neden olduğu” fikri ve “gerçekliğin nesnesellikten, inanma ihtiyacına dönüşen bir duygu haline geldiği” saptaması ele alınmıştır.Araştırmada teknolojik gelişimler sayesinde, gerçekliğin görüntüsüne müdahale edilebilme yetisinin kazanılmasıyla yapısı gereği yanılsama üzerine kurulu olan kitle iletişim aygıtlarının inanırlığının ortadan kalktığı görülmüĢtür. Bu noktada gündelik görme deneyimine (yani bireyin kendi gözüyle görme deneyimine) benzetilebilen amatörkameraların, kitle iletişim araçlarının kullandığı profesyonel kameraların vermekte yetersiz kaldığı gerçeklik duygusuna hitap edebildiği ve bir “ikna aracı” olarak algılandığı vurgulanmıştır.Amatör kamera görüntülerinin, “gerçeklik algısı” yaratması sebebiyle, özellikle haber gibi gerçeği anlatma iddasıyla sunulan ürünlerde sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Amatörlük vurgusu, haberlerin gerçekliğini sorgulayan modern insan için önemli bir ikna öğesine dönüşmektedir. Özellikle, gerçekliğinin tartışılması muhtemel haberlerde, amatör çekimlerin kullanılması dikkat çekicidir. Tezde, tüketim sisteminin bireylere, “gerçekliğe inanma ihtiyacına cevap” olarak lanse ettiği amatör kameranın gerçekliği, “Yeni gerçek” olarak kavramsallaştırılmıştır.Tez, “Amatör çekimlerin oluşturduğu „yenigerçek‟liğiyle haber olgusunun yeni bir şekle bürünerek yönlendirilebileceği” görüşünü öne sürmektedir. “Saddam Hüseyin‟in idam sahnesi” ile bu görüş örneklendirilmiş ve idam sahnesinin görsel ve sunumsal özellikleri, bu tez bağlamında irdelenerek, amatör kameralarının manipülatif özelliği sorunsallaştırılmıştır.Bireyin algı dünyasında oluşan değiĢimiyle toplumun yeni bir kültüre doğru evrilmesi de söz konusudur. Bu bağlamda, amatör kameralar ile “dikizleme kültürü” arasındaki ilişki araştırılmış ve amatör kameraların sosyal birer aygıt olarak ele alınması gerektiğinin altı çizilmiştir. Kitlesel bir dikizleme aracı haline gelen amatör kameraları, “anahtar deliği” metaforuyla ele alan çalışma, dikizlemenin “meşru daire”ye taĢınmasının altını çizerek, bu aracın kültürel değişimdeki etkinliğini ortaya koymaya çalışmıştır.


Yukarıdaki metin yüksek lisans tezi özetidir.
acikerisim.bilgi.edu.tr
                                                                                                                                      Alıntıdır...